Antonyms in Sanskrit -

Antonyms in Sanskrit

Antonyms are known as विपर्यायपदम् (viparyāyapadam) in Sanskrit.

Antonyms are words that express a meaning opposite to the meaning of another word.

This list is very helpful for students and newbies interested in learning Sanskrit.

The Antonyms in Sanskrit listed here are exhaustive and have been referenced from different Indian texts.

In the tables listed below, various Sanskrit antonyms are listed. The English words are listed first followed by their Sanskrit names, Transliteration and Hindi respectively.

Warm	–	Cool
उष्णः	–	शीतलः
uṣṇaḥ	–	śītalaḥ
गरम	–	ठंडा

Fragrance	–	Smell
सुगन्धः	–	दुर्गन्धः
sugandhaḥ	–	durgandhaḥ
सुगंध	–	दुर्गन्ध

Short	–	Long
अल्पः	–	दीर्घः
alpaḥ	–	dīrghaḥ
छोटा	–	लंबा

Set	–	rise
अस्तः	–	उदयः
astaḥ	–	udayaḥ
अस्त	–	उदय

Day	–	Night
दिनम्	–	रात्रिः
dinam	–	rātriḥ
दिवस	–	रात्रि

True	–	False
सत्यम्	–	असत्यम्
satyam	–	asatyam
सत्य	–	असत्य

Appropriate	–	Inappropriate
उचितम्	–	अनुचितम्
ucitam	–	anucitam
उचित	–	अनुचित

Far	–	Near
दूरम्	–	समीपम्
dūram	–	samīpam
दूर	–	समीप

One	–	Many
एकम्	–	अनेकम्
ekam	–	anekam
एक	–	अनेक

Few	–	Much
अल्पः	–	बहुः
alpaḥ	–	bahuḥ
अल्प	–	बहुत

Morning	–	Evening
प्रातः	–	सायम्
prātaḥ	–	sāyam
प्रातः	–	संध्या

No	–	Yes
न	–	आम्
na	–	ām
ना	–	हां

Here	–	There
अत्र	–	तत्र
atra	–	tatra
यहाँ	–	वहाँ

Friend	–	Enemy
मित्रम्	–	शत्रुः
mitram	–	śatruḥ
मित्र	–	शत्रु

Lazy	–	Hard work
अलसः	–	उद्यमशीलः
alasaḥ	–	udyamaśīlaḥ
आलस	–	परिश्रम

Poor	–	Rich
अधनः	–	धनिकः
adhanaḥ	–	dhanikaḥ
निर्धन	–	सधन, श्रीमंत

Impure	–	Pure
अशुद्धम्	–	शुद्धम्
aśuddham	–	śuddham
अशुद्ध	–	शुद्ध

Generous	–	Miserly
उदारः	–	अनुदारः
udāraḥ	–	anudāraḥ
उदार	–	अनुदार

High	–	Low
उच्चैः	–	नीचैः
uccaiḥ	–	nīcaiḥ
उच्च	–	नीच

Rise	–	Set
उदयः	–	अस्तः
udayaḥ	–	astaḥ
उदय	–	अस्त

Desirous	–	Disinterested
इच्छुकः	–	निरिच्छः
icchukaḥ	–	niricchaḥ
इच्छुक	–	निरीच्छ

Once	–	Multiple times
एकवारम्	–	अनेकवारम्
ekavāram	–	anekavāram
एकबार	–	अनेकबार

Difficult	–	Easy
कठिनम्	–	सरलम्
kaṭhinam	–	saralam
कठिन	–	सरल

Talented	–	Talentless
गुणवानः	–	निर्गुणः
guṇavānaḥ	–	nirguṇaḥ
गुणवान	–	निर्गुण

Shade	–	Sunny
छाया	–	आतपः
chāyā	–	ātapaḥ
छाँव	–	धूप

Victory	–	Defeat
जयः	–	पराजयः
jayaḥ	–	parājayaḥ
जय	–	पराजय

Evil-doer	–	Gentleman
दुर्जनः	–	सज्जनः
durjanaḥ	–	sajjanaḥ
दुर्जन	–	सज्जन

God	–	Demon
देवः	–	दानवः
devaḥ	–	dānavaḥ
देव	–	दानव

Righteousness	–	Iniquity
धर्मः	–	अधर्मः
dharmaḥ	–	adharmaḥ
धर्म	–	अधर्म

White	–	Black
धवला	–	कृष्णा
dhavalā	–	kṛṣṇā
सफेद	–	काला

Fearless	–	Fearful
निर्भयः	–	भीतः
nirbhayaḥ	–	bhītaḥ
निर्भय	–	भयभीत

New	–	Old
नूतनः	–	पुरातनः
nūtanaḥ	–	purātanaḥ
नया	–	पुराना

Holy	–	Unholy
पवित्रम्	–	अपवित्रम्
pavitram	–	apavitram
पवित्र	–	अपवित्र

Sin	–	Good deed
पापम्	–	पुण्यम्
pāpam	–	puṇyam
पाप	–	पुण्य

Light	–	Darkness
प्रकाशः	–	अन्धकारः
prakāśaḥ	–	andhakāraḥ
प्रकाश	–	अंधकार

Dear	–	Unbeloved
प्रियः	–	अप्रियः
priyaḥ	–	apriyaḥ
प्रिय	–	अप्रिय

Child	–	Old
बालः	–	वृद्धः
bālaḥ	–	vṛddhaḥ
बालक	–	वृद्ध

Fear	–	Courage
भयम्	–	अभयम्
bhayam	–	abhayam
भय	–	अभय

Profit	–	Loss
लाभः	–	हानिः
lābhaḥ	–	hāniḥ
लाभ	–	हानि, घाटा

Left	–	Right
वामः	–	दक्षिणः
vāmaḥ	–	dakṣiṇaḥ
बाएँ	–	दाएँ

Polite	–	Impolite
विनयः	–	अविनयः
vinayaḥ	–	avinayaḥ
विनय	–	अविनय

Cold	–	Hot
शीतम्	–	उष्णम्
śītam	–	uṣṇam
शीत	–	उष्ण

Auspicious	–	Inauspicious
शुभम्	–	अशुभम्
śubham	–	aśubham
शुभ	–	अशुभ

Best	–	Worst
श्रेष्ठः	–	कनिष्ठः
śreṣṭhaḥ	–	kaniṣṭhaḥ
श्रेष्ठ	–	कनिष्ठ

Happiness	–	Sadness
संतोषः	–	असंतोषः
saṃtoṣaḥ	–	asaṃtoṣaḥ
संतोष	–	असंतोष

Even	–	Odd
समः	–	विषमः
samaḥ	–	viṣamaḥ
सम	–	विषम

Knowledge	–	Ignorance
ज्ञानम्	–	अज्ञानम्
jñānam	–	ajñānam
ज्ञान	–	अज्ञान

Thin	–	Thick
विरलः	–	घनः
viralaḥ	–	ghanaḥ
विरल	–	घना

Antonyms in Sanskrit

Animal names

Flower names in Sanskrit

Sanskrit Names of Family Relations

Human Body Parts Name in Sanskrit

Ornament names in Sanskrit

Occupation Names

Weeks Months and Seasons in Sanskrit

Synonyms in Sanskrit

Colour names

Vehicle Names in Sanskrit

Bird names in Sanskrit

Household Items in Sanskrit

Vegetables

Rashis Nakshatras and Grahas

Sport Names

Fruit Names in Sanskrit

General words in Sanskrit

School Items

Numbers in Sanskrit

Recent Posts

Categories

Archives